Trong bài Tin mừng hôm nay Chúa Giêsu dạy chúng ta hai bài học:
A. Trước hết là bài học về lòng bao dung và hợp tác:
Người đời, nhất là ngày hôm nay, thường có óc bè phái, ích kỷ chỉ lo bảo vệ quyền lợi của nhóm mình, đồng thời chèn ép, đố kỵ ganh ghét với những người không thuộc nhóm mình. Phương châm của họ là “Ai không theo ta tức là nghịch với ta”.
Còn Chúa Giêsu thì khác: Ngài dạy các môn đệ chớ nhìn ai bằng cặp mắt thành kiến đố kỵ. Hãy sẵn sàng hợp tác với mọi người nhất là những người thiện chí. Phương châm Chúa đưa ra là “Ai không chống đối ta tức là ủng hộ ta”. (Mc 9,40)
Tại sao Chúa Giêsu lại dạy như thế? Thưa vì mọi người sinh ra đều là con Thiên Chúa và mọi người đều có quyền sống và phục vụ theo đúng ơn gọi Chúa dành cho mình. Dưới con mắt của Chúa thì không có người nào xấu đến nỗi phải loại trừ. Đã là người thì ai mà không muốn sống tốt và sống có ích cho mọi người. Thế nhưng thực tế chưa được như thế không phải vì họ mà vì những nguyên nhân khác. Tự bản chất con người là “Nhân chi sơ tính bản thiện” như cổ nhân vẫn nói. Sở dĩ có người hư hỏng là vì họ đã không nhận được sự quan tâm, yêu thương, giáo dục tốt từ xã hội, từ nhà trường nhất là từ gia đình.
Đây là câu chuyện đã xảy ra tại một thiền viện.
Một buổi sáng, khi vừa thức dậy, một số thiền sinh phát hiện mình bị mất cắp một vài vật dụng cá nhân. Họ bảo nhau cùng để ý rình rập, và họ đã bắt được quả tang một chú thiền sinh mới đến đang lấy cắp đồ dùng của họ. Họ liền ập vào bắt giữ, giải lên cho thầy viện trưởng. Thầy im lặng, và cho chú thiền sinh nọ trở về phòng.
Ít lâu sau đó, chú thiền sinh lại bị phát giác đang ăn trộm lần thứ hai, và lại bị dẫn đến viện trưởng. Lần này cũng như lần trước, thầy vẫn im lặng, không nói năng gì, chỉ đưa tay ra hiệu cho phép chú trở về phòng. Mọi người đều thấy tấm tức bực bội về thái độ xử lý quá rộng lượng của thầy mình… Đến lần thứ ba, chú thiền sinh có tật ăn cắp kia lại tái phạm. Tất cả các môn sinh đều tập trung lại, đòi thầy phải có thái độ trừng phạt xứng đáng. Họ đưa ra yêu sách:
– Thưa thầy, hoặc là tất cả chúng con, thầy phải lựa chọn, nếu không chúng con sẽ rời bỏ nơi này ngay lập tức!
Im lặng một lát, thầy viện trưởng điềm đạm trả lời:
– Tất cả các con đều đã sống tốt lành với nhau, còn chú này thì chưa được như thế vậy, thầy muốn chú ấy sẽ ở lại với thầy để thiền định tập tành cho được tốt hơn. Các con thì không cần phải làm như thế nữa, các con có thể chia tay với thầy được rồi đấy!
Mọi người đều chưng hửng, cúi đầu, lần lượt từng người không dám nói gì nữa, lặng lẽ ai về phòng nấy.
Riêng chú thiền sinh tội lỗi kia vẫn quì đấy, đôi giòng lệ lăn dài trên gò má.
Vâng! Hãy biết mở cõi lòng đón nhận mọi người chúng ta sẽ thấy đời của chúng ta đẹp và cuộc sống của chúng ta phong phú dồi dào và hạnh phúc sẽ đến với chúng ta.
B. Bài học thứ hai: là vấn đế gương mù gương xấu.
Lời của Chúa trong bài Tin Mừng hôm nay với một cung giọng nghiêm khắc khác thường làm cho nhiều người cảm thấy như nó quá cứng cỏi nếu không nói là hơi tàn bạo.
Điệp khúc: “Làm cớ sa ngã” được nhắc đi nhắc lại tới 4 lần và lần nào cũng kèm theo những lời cảnh cáo khắt khe khiến chúng ta thấy tính cách nghiêm trọng của vấn đề.
Chúa nói như thế để làm gì? – Rõ ràng Chúa muốn bênh vực những ai tin Chúa và bảo vệ họ. Không phải chỉ bảo vệ họ khỏi những hiểm nguy của thân xác mà còn bảo vệ cái giá trị đích thực của cuộc sống làm con của Thiên Chúa nơi mỗi kẻ tin Ngài.
Tự mình phạm tội đã là chuyện khủng khiếp rồi, nhưng dạy kẻ khác phạm tội, lại càng vô cùng tệ hại hơn.
Chúa rất thương và khoan dung với những người tội lỗi nhưng lại rất nghiêm khắc với những người làm cớ vấp phạm cho những người khác phạm tội.
O. Henry, nhà văn Mỹ lừng danh về truyện ngắn đã sáng tác câu truyện về một em bé gái mồ côi mẹ như thế này. Cha cô bé có thói quen mỗi khi đi làm về là ngồi ngay xuống ghế, mở cặp, lôi giấy tờ ra, đốt ống điếu và gác chân lên ngăn kệ đặt gần lò sưởi. Một lần kia con ông là một bé gái mở cửa bước vào. Em xin ông chơi đùa với em một lát vì em cảm thấy rất cô đơn. Lần này cũng như những lần trước ông luôn bảo ông rất mệt, hãy để cho ông yên. Và ông bảo con ông hãy ra đường mà chơi. Thế là cô bé đi ra chơi ở ngoài đường, và truyện không tránh được đã xảy ra là sau những ngày tháng chơi ở ngoài đường, em đã trở thành một cô gái đứng đường. Thời gian trôi qua, ông bố chết và cô cũng chết. Linh hồn cô được đưa lên đến Thiên Đàng. Thánh Phêrô vừa trông thấy cô liền thưa với Chúa Giêsu:
– Thưa Thầy, đây là cô gái thật xấu nết. Con nghĩ phải đưa thẳng cô ta xuống hỏa ngục.
Nhưng Chúa Giêsu ôn tồn đáp:
– Không, hãy cho cô ấy vào.
Rồi đôi mắt ngài trở nên nghiêm nghị:
– Và con hãy đi tìm người cha đã từ chối không chịu chơi đùa với con gái nhỏ của mình, đuổi nó ra thiên đường, và đưa hắn xuống hỏa ngục.
Ai làm cớ vấp phạm cho một trong những kẻ bé mọn có lòng tin vào Thầy, thà buộc cối đá xay vào cổ nó…”
Vâng! Nhìn vào cuộc sống của con người trên thế giới hôm nay quả thực không ai mà không thấy có thật nhiều dịp tội làm con người có thể sa ngã. Ngay chính bản thân chúng ta cũng có thể là những dịp tội, khiến chúng ta lỗi luật Chúa.
Khi bảo phải móc mắt, chặt chân, chặt tay, Chúa không bảo chúng phải áp dụng triệt để theo từng câu từng chữ theo nghĩa đen. Ở đây Đức Giêsu chỉ có ý đòi buộc chúng ta phải quyết tâm mạnh mẽ để khử trừ các dịp tội, các cơm cám dỗ.
Chúa muốn chúng ta “cắt bỏ” một thói hư tật xấu, cắt bỏ một lời nói cay độc, cắt bỏ một ánh mắt căm hờn, cắt bỏ một cử chỉ khinh khi, cắt bỏ một lối sống buông thả, cắt bỏ một mối quan hệ bất chính. Cắt bỏ như thế có khi còn đau hơn “móc con mắt, chặt chân chặt tay”. Đau vì nó quá thân thiết với cuộc đời chúng ta, đau vì nó quá gắn liền với bản thân chúng ta, vì nó quá ăn sâu trong bản chất con người chúng ta. Nhưng nếu can đảm vượt thắng nỗi đau, chúng ta sẽ lớn lên trong tư cách làm người, và trưởng thành hơn trong địa vị làm con cái Chúa. Ludovic Giraud có viết: “Nỗi đau đối với chúng ta như lưỡi cày đối với mặt đất, nó cầy xới… nhưng để làm cho đất màu mỡ, cũng như việc cắt tỉa cây cối: làm cây cối nhẹ nhàng, mạnh khỏe và đẩy nhanh những dòng nhựa lên cao”.
Lạy Chúa Giêsu,
sống cho Chúa thật là điều khó.
Thuộc về Chúa thật là một thách đố cho con.
Chúa đòi con cho Chúa tất cả
để chẳng có gì trong con lại không là của Chúa.
Chúa thích lấy đi những gì con cậy dựa
để con thực sự tựa nương vào một mình Chúa.
Chúa thích cắt tỉa con khỏi những cái rườm rà
để cây đời con sinh thêm hoa trái.
Chúa cương quyết chinh phục con
cho đến khi con thuộc trọn về Chúa.
Xin cho con dám ra khỏi mình,
ra khỏi những bận tâm và tính toán cho riêng mình
để sống theo những đòi hỏi bất ngờ của Chúa,
dù phải chịu mất mát và thua thiệt.
Ước gì con cảm nghiệm được rằng
trước khi con tập sống cho Chúa
và thuộc về Chúa
thì Chúa đã sống cho con
và thuộc về con từ lâu. Amen.
