Bài Tin Mừng hôm nay gồm ba dụ ngôn. Một dụ ngôn dài và hai dụ ngôn ngắn. Dụ ngôn dài được chính Chúa cắt nghĩa. Chúa cắt nghĩa cho các môn đệ nhưng cũng là cắt nghĩa cho chúng ta. Chúng ta cố gắng tìm hiểu cả ba dụ ngôn xem Chúa muốn nhắn nhủ gì với chúng ta.
1. Chúng ta bắt đầu với dụ ngôn hạt cải: “Nước trời giống như một hạt cải”
Qua dụ ngôn này Chúa muốn nói với chúng ta về sự trưởng thành và phát triển của Giáo Hội.
* Như một hạt cải thật nhỏ bé được gieo vào lòng đất nhưng khi nó lớn lên nó có thể trở thành một cây thật lớn. Đức cha Giuse Đinh Đức Đạo hồi còn làm Đức Ông ở Roma có gửi cho tôi một ít hạt cải ở Đất thánh. Nó thật nhỏ bé. Tôi có cảm tưởng như nó chỉ bằng một phần tư viên bi ở đầu mỗi cây viết Bic chúng ta sử dụng hằng ngày. Thế nhưng khi được gieo vào lòng đất, nó từ từ nảy mầm, phát triển và lớn lên….đến độ chim trời có thể tụ tập nương náu dưới bóng của nó.
* Giáo Hội hay Nước Trời tại thế của Chúa một phần nào cũng giống như thế.
– Nước trời có một nguồn gốc rất khiêm tốn bắt đầu từ chính Chúa Giêsu mà Chúa Giêsu về cuộc đời của Ngài dưới con mắt trần thế thì quả thật chẳng có gì đáng giá và hấp dẫn: Sinh ra nghèo khó, sống cũng khó nghèo, đi giảng đạo thì gặp rất nhiều thất bại, rồi cuối cùng chết như một tên tử tội.
– Sau Chúa Giêsu thì một nhóm mô đệ cũng thật nhỏ bé: Chỉ có 12-13 người nếu kể cả Phaolô. Họ là những người như thế nào thì anh chị em cũng đã quá biết.
* Vậy mà Giáo Hội cứ tự lớn lên xuyên qua thời gian, trải qua không biết bao nhiêu gian nan khốn khó. Nếu cứ tự nhiên mà xét thì quả thật không hiểu nổi. Tới hôm nay thì Giáo Hội đã trở thành một cây thật lớn, đang làm nơi nương tựa cho hơn một tỷ người trong đó có chúng ta. Chúng ta hãy cám ơn Chúa.
2. Nước trời được Chúa ví như men trộn vào bột.
* Như một chút men xem ra không có gì đáng chú ý được trộn vào bột…Chúa Giêsu nói đến 3 đấu bột….khoảng chừng 60-70 kilos vậy mà chỉ cần một lượng men thật nhỏ, chúng cũng có thể biến đổi cả một khối lượng bột lớn như thế và làm cho tất cả được dậy men.
* Tin Mừng Nước trời của Chúa cũng có một sức biến đổi phi thường như thế.
Những thế kỷ đầu tiên, khi hạt giống Tin Mừng được gieo vào giữa trung tâm quyền lực của Đế quốc La Mã, Hoàng Đế Néron đã thấy được cái “nguy cơ quyền lực của đế quốc có thể bị ảnh hưởng, Ông đã phát động một phong trào trong toàn cõi đế quốc nhằm tiêu diệt hết nhưng người mà ông gọi là “Kitô”…nhưng rồi ông đã thất bại cho dù là sau đó bao nhiêu bạo chúa ở La Mã đã tiếp nối con đường của ông. Sau khi nhìn lại thời gian Giáo Hội bị tàn sát suốt 300 năm, vậy mà Giáo Hội vẫn tồn tại và phát triển, sử gia Tertulliano đã viết lên một nhận xét thật đẹp như thế này: “Hạt máu của những vị tử đạo là hạt giống làm nảy sinh ra những người Kitô hữu khác”
Đó là hai hình ảnh tôi nghĩ là rất đẹp về Giáo Hội hay Nước Trời của Chúa tại trần thế. Thế nhưng bên cạnh hai hình ảnh đẹp đó Chúa lại cho chúng ta thấy một hình ảnh khác chưa đẹp hay không đẹp tí nào.
3. Nước trời giống như một thửa ruộng vừa có lúa tốt nhưng cũng lại có cả cỏ lùng.
Về ý nghĩa dụ ngôn này thì chính Chúa đã cắt nghĩa. Ở đây tôi chỉ xin có một vài nhận xét thêm.
Thực tại Nước trời trong giai đoạn trần thế là một thực tại pha trộn. Rõ ràng trần thế nơi chúng ta, những con người đang sống là chỗ chung cho cả con cái của sự sáng và sự tối tăm. Vấn đề tôi muốn đặt ra ở đây là ai là người được coi là tốt và ai là người bị coi là xấu. Trong bài dụ ngôn Chúa có nói tới tình trạng không khác nhau gì mấy giữa lúa và cỏ lùng và xem chừng như Ngài muốn giành độc quyền về sự phân loại cho Ngài khi Ngài đề cập đến vấn đề ấy chỉ xảy ra vào Ngày phán xét. Lúc đó thì mọi sự sẽ rõ ràng. Rồi cũng trong bài Tin Mừng hôm nay Chúa nói tới sự kiên nhẫn của Ông chủ mà Ông Chủ ở đây rõ ràng là chính Chúa. Chúa có ý bỏ ngỏ vấn đề để buộc chúng ta phải suy nghĩ.
Thật khó mà đánh giá được ai là người thực sự tốt trước mặt Chúa và ai là người bị coi là xấu trước mặt Ngài.
Buổi tối nọ, một người đàn bà ngồi chờ chuyến bay tại phi trường. Bà biết phải chờ đợi lâu giờ nên đến hiệu sách mua một cuốn sách và một gói bánh, rồi ngồi đọc sách. Tuy cắm cúi đọc sách nhưng bà cũng nhận ra có người đàn ông ngồi bên cạnh. Và điều làm cho bà cảm thấy khó chịu là thỉnh thoảng ông đó lại lấy bánh trong gói bánh của bà ăn.
Cuối cùng gói bánh chỉ còn 1 cái. Bà để ý xem coi người đàn ông mất dạy đó làm sao. Ông ta lấy cái bánh cuối cùng đó bẻ làm đôi, mỉm cười trao cho bà một nửa, còn phần kia thì cho vào miệng. Bà nghĩ người đàn ông này thật là vô liêm sỉ, đã ăn hết gói bánh của bà mà không biết nói một lời cám ơn.
Bỗng có tiếng còi loan báo chuyến bay của bà đã đến giờ. Bà vội vàng thu xếp hành lý vào cổng lên máy bay. Sau khi ngồi vào ghế, bà kiểm tra lại hành lý thì thấy cuốn sách và gói bánh vẫn còn nguyên trong túi xách. Như vậy cuốn sách bà đọc và gói bánh bà ăn trong lúc chờ chuyến bay là của người đàn ông lạ mặt mà bà cho là vô liêm sỉ đó. Không còn giờ để xin lỗi người đàn ông đó, bà tự nhủ :
– Kẻ ăn cắp bánh và người vô liêm sỉ đó chính là ta!
Pascal nói: “Thường thì chúng ta hãy phân chia con người ra thành hai dạng: Những người thánh thiện và những kẻ tội lỗi. Tôi không dám nói sự phân biệt như thế là sự phân biệt không có cơ sở, nhưng tôi cho rằng sự phân biệt như thế là sự phân biệt rất tương đối và đôi khi có thể là một ảo tưởng. Chính nơi bản thân mỗi người chúng ta, chúng ta thừa kinh nghiệm để thấy rằng sự thánh thiện và tội lỗi đang cùng có mặt ngay trong mỗi người chúng ta”
Chỉ có lòng nhân từ của Thiên Chúa mới có thể giúp chúng ta lớn lên trong ân nghĩa với Ngài và Ngài đang chờ đợi chúng ta như Ông chủ ruộng lúa đợi mùa gặt của mình.
Sau nhiều năm phải sống trong trại tập trung, văn hào Alexandre Solzhemtsyn đã nghiệm ra được những ý tưởng sau.
“Tôi đã học được một bài học lớn nhờ những năm bị giam trong tù.
Tôi đã hiểu một người trở thành xấu như thế nào và một người trở nên tốt như thế nào.
Tôi đã dần dần nhận ra rằng đường biên giới phân giai cấp hay các đảng phái chính trị, không nằm ở đâu khác mà nằm ngay trong lòng mỗi người.
Ngay trong những trái tim ngập tràn sự ác vẫn còn sót lại một đầu cầu nhỏ nối với sự thiện.
Và ngay trong trái tim tốt nhất của các trái tim vẫn còn tồn tại gốc rễ sự ác.”
Lạy Chúa khi đến mùa gặt, rơm rạ bị để qua một bên, trấu bị gió thổi đi, cỏ dại bị quăng vào lửa, và lúa tốt được cất vào kho.
Khi đến ngày chết của con, mùa gặt của đời con cũng diễn ra trước mặt Chúa.
Và trong cuộc sống này xin cho chúng con đừng quá thiển cận, chỉ thấy gần chứ không thấy xa, chỉ thấy bề ngoài mà không thấy bề trong và do đó mà chúng con mất kiên nhẫn.
Lạy Chúa xin cho chúng con biết sống bao dung như Chúa vì Chúa vừa thấy được cả hiện tại lẫn tương lai, thấy được cả bề ngoài và thấy được cả bề trong.
Và khi cuộc đời của chúng con khép lại, xin bàn tay khôn ngoan của Chúa hãy sàng sẩy và chọn ra những gì đáng giữ lại; nhưng đối với những gì không đáng giữ lại, xin hãy thổi đi bằng hơi thở nhân từ của Chúa.
